書道—shodo hay còn gọi là nghệ thuật viết thư pháp Nhật Bản chính là một nét đẹp, nét đặc sắc trong nền văn hóa đa dạng của Nhật Bản. Thư pháp là một môn nghệ thuật có lẽ sẽ không xa lạ gì với chúng ta trong cuộc sống hằng ngày, nhưng những hiểu viết của chúng ta về Thư Pháp và đặc biệt là thư pháp của Nhật Bản có lẽ sẽ không được nhiều. Đối với thư pháp Nhật Bản, đây là một loại hình có tính tâm linh và cảm quan rất cao.

Thư pháp Nhật Bản cũng giống như thư pháp Việt Nam chúng ta là chịu ảnh hưởng lớn từ thư pháp Trung Quốc. Tuy nhiên, người Nhật đã đã có những cách tân riêng để tạo ra một trường phái nghệ thuật thư pháp riêng của chính quốc gia họ, trong đó tiêu biểu nhất là hệ thống chữ Kana. Một điều nữa là trong thư pháp Nhật Bản, không có gì là bình thường hay vô nghĩa. Sự khởi đầu, hướng đi bút, hình thức, sự kết thúc của các nét bút, sự cân bằng giữa các nhân tố là vô cùng quan trọng với từng đường kẻ, từng điểm, thậm chí những khoảng trống cũng bao hàm rất nhiều ý nghĩa khác nhau. Bản chất của chữ tượng hình là sự hài hòa, cân đối và là sự thăng bằng trong đó.

.

.

Kiểu viết thư pháp chính

KAISHO

楷書—Kaisho có nghĩa là viết theo lối chân phương, là thư pháp được viết theo kiểu vuông, là kiểu viết nhập môn của bộ môn nghệ thuật thư pháp. Người mới bắt đầu đều phải luyện viết kiểu này hàng ngày. Đây chính là một kiểu viết thư pháp rất tốt trong việc tạo nền tảng cho những người mới bắt đầu sử dụng bút lông để viết chữ thư pháp. Trong phong cách Kaisho, mỗi nét chữ được viết ra với sự cẩn thận, tỉ mỉ và rõ ràng, tạo được kiểu thư pháp theo lối chữ in mà chúng ta có thể nhìn thấy trên các tờ báo.

.

.

GYOSHO

行書ーGyousho mang một nghĩa đen đó là viết thư pháp theo kiểu nhanh, đây chính là phong cách viết nửa chữ thảo trong thư pháp Nhật. Đây là cách viết mà hầu hết mọi người đều sử dụng nhiều trong ghi chú. Hơn thế nữa, đây chính là phong cách mà các nét chữ được viết rời rạc theo phong cách Kaisho kết hợp với nhau tạo thành phong cách viết lưu loát và có phần trôi chảy hơn. Chữ viết theo phong cách này thường rất phổ thông và dễ đọc hơn đối với đại đa số tầng lớp tri thức ở Nhật Bản.

.

.

SOSHO

草書—sousho với ý nghĩa là viết bằng chữ thảo trôi chảy, hay còn gọi là kiểu thư pháp nhiều nét trong các kiểu viết thư pháp của Nhật Bản. Với kiểu viết thư pháp như thế này, người đọc rất khó đọc bởi lẽ các nhà thư pháp hiếm khi cho phép bút lông của mình rời khỏi giấy để có được nét chữ thanh nhã và nhanh hơn. Chỉ có những người học và tìm hiểu về kiểu thư pháp này mới có thể dễ dàng đọc được nguyên bản thể thư của nó.

.

.

Các trường phái trong thư pháp của Nhật Bản

Thư pháp chữ Hán

Là một loại thư pháp được tạo ra dựa vào thơ, văn xuôi có tính cổ điển và được viết bằng chữ Hán . Dựa vào chính cảm nhận nghệ thuật và phương pháp học thư pháp của từng người. Loại thư pháp chữ Hán này không những thể hiện được tính hiện đại của nó mà còn thể hiện được cả tính truyền thống. Và với đặc điểm này, chúng hòa quyện tạo nên một loại thư pháp được nhiều người yêu thích.

.

.

Thư pháp chữ Kana

Đây là loại thư pháp đuọc tạo ra để viết những từ ngữ đẹp của Nhật Bản thông qua việc cải biên, phát triển những bài hát Waka và thơ Haiku. Vẻ đẹp của chữ Kana hiện đại được hòa trộn với cảm giác mới của Kana chữ lớn và nguồn gốc của chữ Kana chính là chữ nhỏ.

.

.

Thư pháp thơ văn cận đại

Với tính chất dễ đọc, và gần gũi , là những tác phẩm được lấy từ văn thơ hiện đại để làm đề tài, điều hòa giữa chữ Hán và chữ Kana tạo ra một loại thư pháp mới mà được sự ủng hộ của rất nhiều người.