“Nhập gia thì phải tùy tục” khi bạn là người nước ngoài nhập cư tại Nhật bản, bạn sẽ nhận được một số quyền lợi này nhưng song song với điều đó bạn bắt buộc phải thực hiện những nghĩa vụ từ quốc gia này. Trong đó nghĩa vụ đóng thuế cư trú là điều đầu tiên bạn phải nắm rõ. 

1. Thuế cư trú là gì ?
   a) Khái niệm
   

Thuế cư trú là khoản tiền mà mỗi người khi cư trú tại Nhật Bản kể cả người nước ngoài sinh sống phải đóng cho cơ quan địa phương để đảm bảo kinh phí nhằm mục đích duy trì quyền lợi nơi mình cư trú như phúc lợi, an ninh, phòng cháy chữa cháy, rác thải, giáo dục, phòng chống thiên tai, các hoạt động văn hóa  văn nghệ,…

 b) Phương thức chi trả thuế cư trú

Có 2 phương thức được áp dụng để chi trả khoản thuế cư trú tại Nhật Bản chính là khấu trừ vào tiền lương qua công ty hoặc tự mình chi trả. Đối với những cá nhân đi làm chính thức ở các công ty thì được công ty sẽ thay bạn chi trả trước cho cơ quan thành phố và khấu trừ một ít vào tiền lương từng tháng của bạn. Còn ngược lại đối với sinh viên hoặc những người làm việc bán thời gian thì khoản thuế này sẽ được tính theo năm và giấy báo kèm với ghi chú thanh toán sẽ được gửi cho bạn vào tháng 6, sau đó bạn có thể gom một lần hoặc chia nhỏ 4 lần trong năm do không có công ty trung gian nên bạn có thể đến thanh toán thông qua cửa hàng tiện lợi, bưu điện hoặc ngân hàng.

2. Quy định về đóng thuế cư trú ở Nhật cho người nước ngoài
   a) Cách tính thuế cư trú 

Thuế cư trú là loại thuế bắt buộc đối với mọi người cư trú tại Nhật Bản trong ít nhất một năm và được tính dựa trên tổng số thu nhập trong vòng một năm làm việc trước đó của bạn và còn phụ thuộc mức khấu trừ bạn nhận được tùy theo quy định tại quốc gia này. Sau đây là công thức cụ thể: Thuế cư trú = [( Thu nhập chịu thuế – khấu trừ ) x 10%] + 5500.

b) Thời gian đóng thuế

Như nói ở trên đối với những người làm chính thức thì sẽ được công ty chi trả trước và khấu trừ hàng tháng vào tiền lương nên có thể bạn thấy số tiền này dường như không nhiều. Còn đối với những đối tượng còn lại là sinh viên hoặc những người làm việc bán thời gian, thuế cư trú sẽ được gộp theo năm nên đôi khi sẽ cảm thấy số tiền này khá lớn. Thông thường giấy báo thanh toán sẽ được gửi vào tháng 6, nếu bạn không thể nộp số tiền này một lần, bạn có thể chia làm 4 đợt trong năm với lần lượt hạn chót để đóng theo từng đợt là đợt 1 ngày 2 tháng 7, đợt 2 ngày 31 tháng 8, đợt 3 vào 31 tháng 10 và hạn cho đợt cuối cùng là ngày 31 tháng 1 vào năm sau.

c) Đối tượng cần đóng thuế 

Đối tượng cụ thể áp dụng loại thuế này là tất cả những người cư trú tại Nhật Bản trên một năm và có thu nhập cá nhân vượt trên mức giới hạn quy định là 1 triệu yên/năm thì đều phải nộp, cho dù bạn đang là sinh viên, du học sinh hay người lao động nước ngoài sinh sống và làm việc tại đây. Điều đó có nghĩa là bạn có nghĩa vụ đóng thuế cư trú tính từ ngày 1 tháng 1 hàng năm, trong năm đầu tiên khi bạn đến Nhật Bản bạn sẽ không phải đóng khoản thuế này nhưng từ năm thứ 2 cơ quan địa phương tính thuế dựa trên thu nhập của chính bạn. Và những người cư trú tại đây ít hơn một năm còn được gọi là người “không cư trú” thì không phải đóng khoản thuế này.

3.Thuế cư trú có được khấu trừ không?

Thuế cư trú cũng được nằm trong đối tượng thuế được áp dụng khấu trừ nhưng theo quy định của Nhật Bản, các chế độ khấu trừ này phải tuân theo thứ tự ưu tiên từ trên xuống. Và trong đó loại thuế thu nhập mà bạn cũng có nghĩa vụ phải đóng khi làm việc và có thu nhập tại Nhật Bản thì được ưu tiên hơn so với thuế cư trú. Vì vậy nếu bạn đã được khấu trừ vào thuế thu nhập thì thuế cư trú của bạn có thể sẽ không được khấu trừ nữa. Các khoản khấu trừ thường được áp dụng tại Nhật như: khấu trừ chi phí y tế, khấu trừ vợ chồng, khấu trừ bảo hiểm nhân thọ, khấu từ đóng góp,…

4. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu không đóng thuế cư trú?

   a) Giấy nhắc đóng thuế

Đối với những người để quá hạn nộp thuế cư trú trong thời gian được ghi trong giấy báo thanh toán thì sẽ nhận được giấy nhắc nhở của đóng thuế cơ quan địa phương. Nếu nhận được giấy nhắc nhở này, bạn phải mau chóng thanh toán ngay lập tức.

b) Giấy cảnh cáo

Trong trường hợp, những người vẫn không đóng khi đã nhận được giấy nhắc nhở, cơ quan địa phương sẽ gửi tiếp cho bạn loại giấy khác gọi là giấy cảnh cáo. Đến lúc này thì mức độ đã thực sự nghiêm trong hơn, khi đã nhận được giấy này thì ngoài khoản thuế mà bạn bắt buộc phải đóng thì theo quy định bạn phải trả thêm một khoản tiền nộp thuế chậm khác và bạn để càng lâu thì khoản tiền này sẽ càng nhiều. Với những người vẫn tiếp tục không chịu đóng thuế khi đã nhận được giấy cảnh cáo, cơ quan thuế có thể dùng những biện pháp mạnh như tự động trừ vào tài khoản ngân hàng của bạn hay trưng thu thuế từ tài sản của bạn,…Thế nên, bạn cần nghiêm túc thực hiện việc đóng thuế cư trú tại Nhật Bản nếu không muốn bị áp dụng những biện pháp mạnh. Bên cạnh đó, nếu nhận được giấy cảnh cáo nhiều lần thì chính quyền địa phương có thể xem xét đến trường hợp trục xuất bạn ra khỏi nước.

Mong rằng bài viết trên đây có ích cho các bạn, chúc các bạn luôn mạnh khỏe và thành công.